Er zijn nog zoveel meer voorbeelden van hoe mijn honden hun neus gebruiken om te kijken. Wanneer ik naar de stad ben gegaan om te winkelen en terug thuis kom, dan word ik uiteraard uitgebreid begroet. Wij mensen hebben dan de gewoonte om onze handen uit te steken en de honden aan te raken om hen te begroeten maar zij duiken met hun neus meteen naar omlaag om aan mijn handen te kunnen snuffelen en mijn benen en schoenen uitgebreid aan een snuffelonderzoek te onderwerpen.
Ook wanneer ik een voorwerp of voedsel aan hen presenteer, dan gaan ze dit bekijken met hun neus of ‘hun zwarte truffel’ zoals ik die neusjes al eens durf noemen.
Herken je dit? Ik ben aan het wandelen met mijn hond en plots stopt hij, steekt zijn neus in de lucht. Ik kijk rond maar zie niets. Ik denk dan dat hij zich dingen inbeeldt en moedig hem aan om verder mee te stappen. Tot er plots vanachter een geparkeerde auto een kat voor mijn voeten weg spurt! Dan voel ik me toch een beetje opgelaten want mijn hond had me gewaarschuwd en ik had niet goed geluisterd. Hij had de kat gezien met zijn neus. Maar omdat wij mensen kijken met onze ogen, interpreteer je zijn gedrag op een andere manier.
Of deze? Plots gaat die neus tegen de grond en begint mijn hond verwoed te snuffelen en een spoor te volgen. Ik kijk rond en zie inderdaad verder op in het gras een zakje chips liggen. Deze keer wint mijn zicht het van mijn hond zijn neus en kan ik hem op tijd weg leiden van het afval.
Dit zijn maar enkele voorbeelden, het is gewoon zo duidelijk hoe honden hun neus gebruiken om hun omgeving te scannen en te herkennen.
EEN BEETJE ANATOMIE
Het spreekt voor zich waarom de reukzin het voornaamste zintuig is van de hond. Naar schatting heeft een hond over de 300 miljoen geurreceptoren. Een mens +/- 5 miljoen. Een hond kan met elke neusvleugel individueel geuren opsnuiven, waardoor hij de richting van de geur kan bepalen. De kleine gleufjes aan de zijkant van hun neus zorgen er voor dat de oude lucht kan ontsnappen, tegelijkertijd met het inademen van verse lucht. De 2 luchtstromen worden gescheiden waardoor de hond permanent geuren kan waarnemen.
De hond heeft nog een tweede reukorgaan, nl. het orgaan van Jacobson. Geurmoleculen die via de bek binnen komen, worden daar gedetecteerd. Het orgaan bevindt zich in de bek achter de bovenhoektanden in de neusbodem. Laat jouw hond zijn bal of stok ook vallen als hij intensief wil ruiken aan een graspolletje? In feite maakt hij dan de bek vrij om de geur op te nemen via het orgaan van Jacobson.
Er zijn meer diersoorten die het orgaan van Jacobson ook hebben, zoals paarden, slangen, katten en schapen.
Soms zie je ook je hond zijn tong wat uitsteken of lichtjes klapperen met zijn tanden en een beetje kwijl produceren terwijl hij een geur probeert op te nemen of te identificeren.
In deze korte video (+/- 4 min) legt Alexandra Horowitz kort uit hoe de reukzin van een hond precies werkt en hoe ongelooflijk sterk en krachtig die neus van je hond wel is.
Video Ted-Ed video lesson by Alexandra Horowitz. Als je nog meer wil weten over hoe een hond de wereld ervaart via zijn neus, verwijs ik je graag door naar het boek van Alexandra Horowitz ‘Being a Dog: Following the Dog Into a World of Smell’.
Stel je eens voor dat je in een kunstgalerij rondloopt en elke keer wanneer je naar een kunstwerk wil kijken, wordt je verplicht verder te stappen en je ogen te sluiten. Hoe frustrerend zou dat zijn? Te vaak zie ik hondenbaasjes ongeduldig aan de lijn rukken wanneer hun hond even wil stoppen en ruiken. Ik zie soms honden die enkel naast het been van hun baasje mogen lopen met hun kop omhoog en geen enkele gelegenheid krijgen om te snuffelen. Soms zie je ook dat de wandeling enkel en alleen bedoeld is om de hond zijn beweging te geven en wordt er nooit eens halt gehouden. En toch… de mentale stimulatie van snuffelen kan even vermoeiend zijn voor een hond als een fysieke inspanning.
Wanneer mijn hond een bepaalde omgeving op een kalme en rustige manier verkent met zijn neus, dan betekent dit dat het een ontspannen wandeling is en de omgeving hem geen stress bezorgt. Als mijn hond echter aan de lijn zit te trekken, en van links naar rechts loopt zonder ook maar 1 keer de omgeving te willen verkennen met zijn neus, dan betekent dit dat hij om de een of andere reden zich niet goed voelt en gestresseerd is.
Dus snuffelen en opgaan in de omgeving geven duidelijke signalen over de mentale gesteldheid van je hond. Een goede wandeling met mijn hond is er één waar hij op zijn gemakje rondstapt op een losse ontspannen manier en af en toe een stopt om te snuffelen. Om mijn hond de mogelijkheid te geven rond te snuffelen, gebruik ik ook een lange lijn en een tuigje dat hem genoeg vrijheid geeft om te bewegen.
De omgeving waar je gaat wandelen is afhankelijk van je hond: voor 1 van mijn honden is wandelen langs de openbare weg een ware nachtmerrie maar neem je hem mee naar bos dan gaat hij helemaal op in zijn omgeving.
SNUFFELEN IS OOK COMMUNICATIE
Snuffelen maakt ook deel uit van de hondentaal (communicatie met andere honden).
Als je een andere hond nadert en jouw hond gaat de grond uitgebreid besnuffelen, dan doet hij dit als kalmerend signaal. Hij laat hiermee zien aan de andere hond dat hij kiest voor een niet-directe benadering en de gelegenheid geeft om mekaar vanop een afstand even af te tasten.
In een andere context met een vreemde hond, kan snuffelen ook een stress reactie zijn. De hond is onzeker en weet niet goed hoe hij met de situatie moet omgaan. Het is belangrijk je hond de gelegenheid te geven zich te kunnen uitdrukken zodat jij zijn communicatie begrijpt en eventueel kan ingrijpen door bijvoorbeeld je hond uit de context te halen en weg te stappen.
DUS
Reukzin is het belangrijkste zintuig waarmee je hond zijn wereld verkent. Snuffelen is een cruciale activiteit om informatie te verzamelen en zijn omgeving te begrijpen. Soms is snuffelen niet enkel het opsnuiven van geuren maar wordt het ook gebruikt als communicatiemiddel. Wat hij dan wil vertellen met zijn gesnuffel, hangt af van de context. In dit laatste geval heb jij als zijn geleider een supporterende rol.
Wanneer jij je hond alle ruimte geeft om in zijn omgeving op te gaan en zich vrijuit kan bewegen, creëer je een sterke band en relatie tussen jou en je hond.
Bronnen:
Alexandra Horowitz.net
Doggo.nl
Recente reacties